Aktuari është një matematikan shumë i kualifikuar me njohuri solide të ekonomisë dhe është një profil profesional relativisht i rrallë për të cilin ka nevojë, veçanërisht në segmentin e sigurimeve dhe fondeve të pensioneve. Në tregun tonë financiar, ky profil i lartë profesional është ende në mungesë. Pikërisht për shkak të rritjes së numrit të aktuarëve në industrinë e sigurimeve, menaxhmenti aktual i AMS-së po organizon dy cikle arsimore për aktuarët në periudhën 2021-2024 dhe i pari u përfundua me sukses nga 14 kandidatë. Fakti që në dy dekadat e fundit ky profil ka qenë gjithmonë, pa përjashtim, ndër 20 profesionet më të dëshiruara dhe më të paguara, flet se sa vlerësohet profesioni i aktuarit në botën globale të financave.
Agjencia e Mbikëqyrjes së Sigurimeve (AMS) lëshoi certifikata për trajnimin e përfunduar me sukses për 14 matematicienë më aftë të cilët përfunduan me sukses trajnimin dyvjeçar dhe i dhanë provimet për 15 lëndë profesionale. Nënspecialiteti i tyre është krijimi i modeleve matematikore për vlerësimin dhe menaxhimin e rreziqeve të marra nga shoqëritë e sigurimeve. Trajnimi për titullin aktuar i autorizuar zgjati dy vjet, ndërsa filloi në vitin 2021.
Këta persona kanë kaluar me sukses provimet në një periudhë 2 vjeçare në lëndët: probabilitet dhe statistikë, matematikë financiare, modelim skolastik, matematikë aktuariale, ekonomi, sigurime jo-jetë, sigurime jete, modele të mbijetimit, ekonomi, investime dhe menaxhim asetesh, sigurime shëndetësore, sigurimi pensional, kontabiliteti i sigurimeve, legjislativa dhe etika.
Me këtë rast, Kërste Shajnoski, kryetar i Këshillit të Ekspertëve të AMS-së, gjatë dhënies së certifikatave për aktuarët, theksoi:
“Nuk ishte aspak një detyrë e lehtë, pas një pauze prej 7 vitesh, organizimi dhe zbatimi i suksesshëm i trajnimeve për aktuarët në nivelin e duhur cilësor që do të përmbushë standardet që kërkon ky profesion. Është një sadisfaksion i madh, sepse në tregun financiar ne ofrojmë një staf jashtëzakonisht të subspecializuar të nevojshëm dhe të rrallë, i cili ka kapacitetin dhe njohuritë për të ndihmuar në mënyrë aktive në ngritjen e cilësisë në punën e industrisë sonë të sigurimeve dhe në fund të kontribuojë në rritjen dhe zhvillimin e sigurimeve”.
Në këtë mandat, menaxhmenti aktual i AMS-së organizon dy trajnime për aktuarët, njëri prej të cilëve përfundoi me sukses me promovimin e 14 aktuarëve dhe tjetri është në vazhdim dhe duhet të përfundojë vitin e ardhshëm. Trajnimi dhe provimi i fundit profesional për aktuarët është zhvilluar në periudhën 2014 – 2016.
Aktuarët janë ekspertë në shoqërinë e sigurimit dhe shoqëritë që menaxhojnë fondet e pensioneve, ndërsa ata janë të specializuar në krijimin e modeleve matematikore për vlerësimin dhe menaxhimin e rreziqeve që sigurojnë kompanitë. Se sa vlerësohet puna e tyre, dëshmon edhe fakti se në dy dekadat e fundit në nivel global, ky profesion është gjithmonë, pa përjashtim, ndër 20 profesionet më të dëshiruara në nivel global.
Për sa i përket procesit të edukimit të një aktuari, është e rëndësishme të theksohet se ai kërkon njohuri paraprake solide të matematikës, statistikës, probabilitetit dhe demografisë dhe se procesi i trajnimit dhe dhënies së provimeve profesionale zgjat rreth dy vjet. Në Maqedoni ka treqind aktuarë. Ata kanë shoqatën e tyre të quajtur “Aktuar” dhe është pjesë e rrjetit global të këtyre profesionistëve. AMS-ja mban një regjistër zyrtar të aktuarëve të autorizuar në dispozicion në linkun e mëposhtëm https://aso.mk/registar-na-aktuari/
Aktiviteti kryesor i shoqërive të sigurimit është mbulimi i llojeve të ndryshme të rreziqeve (në veprimtaritë e sigurimit të jo-jetës dhe jetës). Thënë më thjesht, do të thotë se aktuarët janë bartës të proceseve bazë të biznesit, veçanërisht në kompanitë e sigurimit. Sepse ata duhet të zhvillojnë modele matematikore që do të parashikojnë rreziqet e mundshme në bazë të të cilave ekipet drejtuese të kompanive do të vendosin dhe zbatojnë strategjitë e biznesit të kompanive. Baza e të gjithë biznesit të sigurimeve përmbahet në modelet e krijuara nga aktuarët.
