Награден труд
Име и презиме на наградениот млад истражувач: Филип Пеовски
Наслов на трудот
Предвидување на осигурителните премии и штети во Северна Македонија: Постапка на експоненцијално израмнување
FORECASTING INSURANCE PREMIUMS AND CLAIMS IN NORTH MACEDONIA: AN EXPONENTIAL SMOOTHING PROCEDURE
Ден на осигурувањето – 1 ноември: стипендиии за девет најдобри студенти на Економскиот факултет при УКИМ
Оваа новина ја предвидува трипартитниот меморандум за соработка кој денеска го потпишаа АСО, Економскиот факултет и здружението на осигурителни компании. Воедно по повод одбележување на националниот ден на осигурувањето АСО додели награда на млад научник за најдобар научно-истражувачки труд од областа на ризици во осигурувањето во вредност од 80.000 денари. Во склоп на настанот се одржаа и панел дискусии на кои претставници на индустријата и регулаторот разменија мислења и изнесоа ставови за најголемите предизвици за растот и развојот на осигурувањето и за заштитата на осигурениците
Девет најдобри студенти во четврта година на Економскиот факултет при УКИМ во Скопје ќе добијат стипендии од осигурителни компании. Оваа новост ја предвидува трипартниот Меморандум за соработка што денеска, на Националниот ден на осигурувањето – 1 ноември, на Економскиот факултет, го потпишаа проф.д-р Крсте Шајноски претседател на Совет на експерти на Агенцијата за супервизија на осигурување (АСО), проф.д-р Предраг Трпески, декан на Економски факултет и Ѓорѓе Војновиќ, претседател на Здружението на финансиски организации при СКСМ, кој воедно е и генерален директор на Триглав Осигурување А.Д.
Иницијативата на АСО за стипендирање на студенти доби поддршка од Економскиот факултет и беше прифатена од следниве девет осигурителни компании: Триглав Осигурување, Кроација осигурување – неживот, Еуролинк, Граве Неживот, Халк Осигурување, Евроинс, Сава Осигурување, Кроација осигурување – живот и Граве. Секоја од компаниите ќе додели по една годишна стипендија во денарска противвредност на 1.000 евра.
Во своето обраќање Шајноски потенцираше дека е задоволен од одзивот на компаниите на иницијативата на АСО за стипендирање студенти и дека со тоа учесниците на осигурителниот пазар покажале високо ниво на општествена одговорност.Обраќајќи се пред присутните тој им порача на студентите:
– Ние сме овде за вас! Затоа што вие сте најквалитетната долгорочна осигурителна полиса за сите нас. Вие апсолутно го заслужувате нашето целосно внимание, грижа и посветеност затоа што вие, студентите, сте иднината на нашата земја.
Во своето излагање деканот Трпески осврнувајчи се на меморандумот истакна:
– Прво, наши студенти да отпочнат да реализираат практична настава во Агенцијата за супервизија на осигурувањето, Здружението на осигурители и останатите осигурителни компании кои оперираат на националниот осигурителен пазар и да се стекнат со нови знаења но и можност за вработување во овој сектор. Со тоа им се отвора перспективата да бидат активни партиципиенти во идниот развој на осигурителниот пазар во земјава. Второ, претставници на институции од осигурителната индустрија активно да се вклучат со практични примери во наставата на Економскиот факултет – Скопје и да пренесат практични знаења на нашите студенти. Трето, Економскиот факултет – Скопје активно да се вклучи во надградбата на националната осигурителна култура, како еден од факторите за креирање на поволно бизнис окружување и поттикнување на инвестициите во македонската економија.
Обраќајќи се пред присутните Ѓорѓе Војновиќ како претставник на осигурителниот бизнис подвлече дека едукација е алатката, што ги руши сите бариери и е основата за развој и раст, како индивидуален, така и на општеството во целина.
-Едукацијата на јавноста е во основата на развојот на осигурителната индустрија, токму затоа, вложуваме напори за етаблирање и унапредување на финансиската едукација на младите. Како индустрија одиме и чекор натаму, имајќи ги предвид моќта и потенцијалот, што образованието ги нуди во развојот на секој поединец. Затоа, со задоволство ја поддржавме и се приклучивме на иницијативата за стипендирање на студенти на Економскиот факултет при Универзитетот Св. Кирил и Методиј, Скопје. Сметаме дека ова е вистинскиот начин за развој на квалитетен кадар во доменот на осигурувањето, што ултимативно, како иницијатива, ќе придонесе кон натамошен развој на осигурителната индустрија, во чекор со светските трендови.”
Во склоп на оваа манифестација за одбележување на националниот ден на осигурувањето се одржаа и две панел дискусии. На првиот панел Шајноски, Војновиќ и Оливера Клинчарова, претседателка за здружението на осигурителни брокери дискутираа на актуелни теми поврзани со растот и развојот на осигурувањето како и за предизвиците кои врз оваа дејност ги наметнува инфлацијата предизвикана од глобалните растечки цени пред се на енергенсите.
На вториот панел Злате Симоновски, член на Советот на експери на АСО, Ана Клетничка, директор за штети во „Евроинс осигурување“ и Христо Кондовски, претставник на осигурително-брокерското друштво „СН Брокер“ дискутираа на, секогаш актуелната тема, за заштита на правата на осигурениците која е основа за раст на културата на осигурување.
Во рамки на настанот беше презентиран и наградениот научно-истражувачки труд од областа на управување со ризици и осигурување за кој АСО, традиционално низ годините, доделува награда. Автор на наградениот труд, годинава, е младиот научник м-р Филип Пеовски асистент на катедрата по математика и статистика на Економскиот факултет при УКИМ во Скопје. На настанот Шајноски на Пеовски, во име на АСО, му додели плакета и награда од 80.000 денари.
1 ноември е национален ден на осигурувањето, а воедно е и денот на кој, пред 13 години почнала со работа Агенцијата за супервизија на осигурувањето. АСО е независно регулаторно тело кое го регулира пазарот за осигурување, врши надзор над работата на осигурителните субјекти, се грижи за заштита на правата на осигурениците и придонесува за финансиска едукација и вклученост на населението.
Националниот Ден на осигурување – 1 ноември, Зошто е важен!
Националниот ден на осигурување е симбол на континуираната активност на АСО за подигнување на свесноста на јавноста за важноста на осигурувањето и неговата функција во обезбедување на финансиска сигурност на поединците, семејствата, компаниите.
Календар на Национален Ден на осигурувањето – 1 ноември
Овој ден ја одбележува и годишнината од основањето на Агенцијата за супервизија на осигурување (АСО).
Ние ја знаеме потребата од создавање и подобрување на нивото на свесност за различните аспекти на осигурувањето и активно работиме на:
- Подобрување на заштитата на осигурениците ,
- Важноста на свеста за осигурување и свеста за иницијативите за услуги на клиентите,
- Развивање и унапредување на ефикасноста на осигурителниот сектор,
- Поставување механизам за решавање спорови,
- Регулирање на посредниците во осигурувањето…
Свеста за осигурувањето игра клучна улога во обезбедување заштита на осигурениците, и во развојот на осигурителниот сектор.
Нашите активности се насочени кон различни интересни групи, со особен акцент на младата популација и учениците:
– ги вклопуваме младите во процесот на едукација преку посети на училишта и факултети и стремиме да го презентираме практичниот аспект од финансиската едукација и да делуваме како надополнување на формалното образование,
– подготвуваме едукативни брошури;
– спроведуваме Конкурси:
Конкурс за ученици од основното и средното образование по повод Денот на осигурувањето ‒ 1 ноември;
Конкурс за истражувачки труд од областа на управување со ризици и осигурување;
- присуствуваме на трибини, форуми, ТВ емисии и др.
- организираме конференции, семинари, работилници;
АСО организираше обука со која активно се приклучи во одбележување на европскиот месец за сајбер безбедност
АСО организираше обука со која активно се приклучи во одбележување на европскиот месец за сајбер безбедност
Агенцијата за супервизија на осигурување (АСО) активно се вклучи во одбележувањето на месецот на сајбер безбедноста, организирајки обука за подигнување на свеста на своите вработени за оваа актуелна тема од дигиталната сфера.
European Union Agency for cybersecurity (ENISA) го прогласи октомври за месец на сајбер безбедност. Секоја година во октомври, ширум Европа и светот, се организираат голем број на настани од различен вид, со цел да се подигне нивото на сајбер безбедноста.
Дводневната обука ја спроведе компанијата „Сигмоид“, која работи на полето на информациската безбедност за домашни и странски клиенти. Вработените на интерактивен начин се запознаа со основните поими на сајбер безбедноста, научија како да препознаат одредени напади и што да направат во таков случај, како да учествуваат во управувањето со информациската безбедност итн.
Воедно, на обуката беа презентирани и активностите на АСО кон осигурителната индустрија. Имено, веќе втора година друштвата од осигурителната индустрија организираат и спроведуваат обуки за своите вработени за сајбер безбедност, почитувајки ги одредбите од Правилникот за минималните стандарди на информациските системи на друштвата за осигурување, осигурителните брокерски друштва и друштвата за застапување во осигурување.
Повратните информации до АСО покажуваат дека овие обуки дале позитивен резултат и дека вработените во осигурителната индустрија имаат подобра перцепција за улогата и значењето на сајбер безбедноста.
АСО и во иднина ќе продолжи со активности за подобрување на сајбер безбедноста како за вработените во регулаторното тело така и во компаниите претставници на осурителната индустрија.
Агенцијата за супервизија на осигурување (АСО) е независно регулаторно тело кое го регулира пазарот за осигурување, врши надзор над работата на осигурителните субјекти, се грижи за заштита на правата на осигурениците и придонесува за финансиска едукација и вклученост на населението.
Трите европски надзорни тела објавија заедничко соопштение за ризиците за есента 2022
Во соопштението се нагласува дека влошените проекции за економски раст, високата
инфлација и растечките цени на енергијата ја зголемија ранливоста во финансиските
сектори. Европските надзорни органи за банкарство, хартии од вредност и осигурување и
пензиско осигурување ги советуваат националните надзорни органи, финансиските
институции и учесниците на финансискиот пазар да се подготват за предизвиците кои
доаѓаат.
Пост пандемиското заздравување на економиите во Европа ослабна поради руската
инвазија на Украина. Руската војна против Украина и пречките во трговските односи
предизвикаа брзо влошување на економските изгледи, што придонесува кон постојните
инфлаторни притисоци на значително зголемување на цените на енергијата и стоките, ги
влошува нерамнотежите во понудата и побарувачката и ја ослабнува куповната моќ на
домаќинствата. Зголемен е и ризикот од долгорочна инфлација и стагфлација.
Овие фактори, заедно со влошените економски изгледи, значајно влијаеја на ризичното
окружување на финансискиот сектор. Волатилноста на финансиските пазари се зголеми
насекаде со оглед на високата неизвесност. По долг период на ниски каматни стапки,
централните банки ја заоструваат монетарната политика. Комбинацијата на зголемени
трошоци за финансирање и намален економски производ може да изврши притисок кај
рефинансирањето на долгот на владите, претпријатијата и домаќинствата, а истовремено
негативно да влијае на кредитниот квалитет на портфолиото на кредити на финансиските
институции. Намалувањето на реалните приноси во услови на зголемена инфлација би
можело да предизвика кај инвеститорите да превземаат поголеми ризици во време кога
растот на стапките предизвикуваат далекусежно ребалансирање на портфолиото.
Финансиските институции исто така се соочуваат со зголемени оперативни предизвици
поврзани со зголемените кибернетички ризици и извршувањето на санкциите кон Русија.
Финансискиот систем досега беше отпорен и покрај сè поголемата политичка и економска
неизвесност.
2
Во светло на наведените ризици и ранливост, заедничкиот одбор на трите европски
надзорни органи ги советува националните надлежни органи, финансиските институции и
пазарни учесници да превземат следни мерки:
Финансиските институции и надзорни органи треба и понатаму да бидат
подготвени на влошување на квалитетот на средствата (активата од билансот на
состојба, м.б.) во финансискиот сектор и да ги следат движењата, вклучувајќи ги
средствата кои беа ослободени од одредени регулаторни барања поврзани со
пандемијата и оние кои се посебно чувствителни од влошувањето на економското
окружување, како и на инфлацијата поради високите цени на енергијата и стоките.
Очигледно дека треба со големо внимание да се следи и влијанието на
понатамошното зголемување на каматните стапки и потенцијалните неочекувани
зголемувања на премијата за ризик на финансиските институции и пазарните
учесници.
Финансиските институции и надзорни органи треба внимателно да го следат
влијанието на инфлациските ризици
Супервизорите би требале да продолжат да ги следат ризиците по малите
инвеститори, посебно во поглед на производи кај кои потрошувачите можеби не се
во потполност свесни за опфатот на вклучените ризици, како што се на пример
крипто средствата.
Финансиските институции и супервизори би требале да продолжат внимателно да
управуваат со еколошките ризици и кибернетичките ризици со цел соодветно да
одговорат на заканите по информатичката сигурност и континуитетот во
работењето.
Целосното заедничко соопштение за јавноста е достапно на следниот
линк: https://www.eiopa.europa.eu/media/news/esas-warn-of-rising-risks-amid-deteriorating-
economic-outlook
АСО изготви предлог акти со цел уредување на начин и постапка на редовна оценка на исполнување на условите за член на орган на управување/член на надзорен орган во друштво за осигурување (на коментари до 17 октомври)
Со цел уредување на начин и постапка на редовна (континуирана) оценка на исполнување на условите за член на орган на управување и член на надзорен орган во друштво за осигурување како и акционер со квалификувано учество во друштво за осигурување, осигурително брокерско друштво и друштво за застапување во осигурување пропишани со Законот за супервизија на осигурување, Законот за трговските друштва и останатите прописи, не само во фазата на именување (избор) на лицето односно во фазата на стекнување на квалификуваното учество туку и во континуитет додека лицето ја врши функцијата односно поседува квалификувано учество во субјектот, Агенцијата за супервизија на осигурување изготви:
- Предлог Правилник за начинот и постапката на спроведување на оценка на соодветноста на член на надзорен орган на друштво за осигурување и известување до Агенцијата за супервизија на осигурување;
- Предлог Правилник за изменување и дополнување на Правилникот за начинот, постапката и документацијата потребна за добивање согласности.
- Предлог Правилник за изменување и дополнување на Правилникот за потребната документација и начинот за стекнување квалификувано учество во друштво за осигурување, осигурително брокерско друштво и друштво за застапување во осигурување.
Се повикуваат заинтересираните лица до Агенцијата за супервизија на осигурување (АСО) да достават коментари и забелешки по однос на предлог правилниците најдоцна до 17.10.2022 година на следната електронска адреса: contact@aso.mk со назнака: Коментари (забелешки) по Предлог Правилници.