Informacione të karakterit publik Archives - Agjencia e Mbikëqyrjes së Sigurimeve (AMS)

1 Qershor, 2023

Takimi i katërt i punës së rregullatorëve, sektorit privat dhe civil për monitorimin e zbatimit të Strategjisë për Edukimin Financiar dhe Përfshirje Financiare

Më 31 maj u mbajt takimi i katërt i punës i Grupit Punues për monitorimin e zbatimit të
Strategjisë për edukim financiar dhe përfshirje financiare, aktiviteti i të cilit koordinohet
nga Banka Popullore, ku morën pjesë përfaqësues të Ministrisë së Financave, Komisioni
i Letrave me Vlerë, Agjencia e Mbikëqyrjes të Financimit Kapital të Sigurimit Pensional
dhe Agjencia e Mbikëqyrjes së Sigurimeve, si dhe subjekte nga sektori privat dhe civil.
Në takim ishte i pranishëm edhe përfaqësuesi i INFE-OECD, i cili prezantoi Analizën e
rezultateve të Anketës për edukimin financiar dhe digjitalizimin e ndërmarrjeve të vogla
dhe të mesme në Evropën Juglindore (EJL), në
kuadër të projektit rajonal për edukimin financiar, i cili synon përmirësimin e edukimit
financiar dhe rritjen e përfshirjes financiare të ndërmarrjeve mikro, të vogla dhe të
mesme (NMVM). Raporti analizon edukimin financiar të NMVM-ve, ndërgjegjësimin dhe
përdorimin e shërbimeve financiare dhe nivelin e digjitalizimit të këtij sektori në rajonin
e EJL-së, përfshirë edhe vendin tonë.
Njohuria financiare e drejtuesve dhe pronarëve të NMVM-ve në vendin tonë vlerësohet
me një koeficient 69 (nga maksimumi 100), që është më i lartë se mesatarja e vendeve
të analizuara të rajonit (67). Pikët më të larta u arritën për komponentin e sjelljes
financiare, pasuar nga njohuritë financiare dhe qëndrimet financiare, me të gjithë
komponentët pak më lart ose në nivel të mesatares rajonale. Krahasuar me vendet e G-
20, rezultati mesatar për rajonin është më i ulët me 7 pp, gjë që tregon nevojën për të
forcuar aftësitë financiare dhe vizionin strategjik të menaxherëve të NMVM-ve, në
mënyrë që të forcohet qëndrueshmëria afatgjatë e biznesit të këtyre firmave. Rezultatet
tregojnë se jemi në nivelin e mesatares së rajonit në EJL, sipas ndërgjegjësimit të
MSME-ve për produktet financiare, me faktin se ndërgjegjësimi për përdorimin e kredive
për financimin e bizneseve në vendin tonë është vlerësuar më i lartë në raport me
rajonin, ndërsa në pjesën tjetër të parametrave të vlerësuar – ndërgjegjësimi për
financimin me kapital dhe llojet e tjera të financimit dhe ndërgjegjësimi për përballimin
e rreziqeve, pikët janë pak më të ulëta ose korrespondojnë me rezultatet në rajon.
Konstatimet tregojnë nevojën për zhvillim të mëtejshëm të tregut të kapitalit dhe
metodave alternative të financimit për të zgjeruar aksesin e NMVM-ve në financa.
Për sa i përket digjitalizimit, nota mesatare në vendin tonë është pak më e ulët se në
rajon. Megjithatë, është vlerësuar se digjitalizimi i NMVM-ve në rajon mbetet prapa
vendeve të zhvilluara, gjë që tregon nevojën e zbatimit të aktiviteteve për përmirësim
të mëtejshëm.
Konstatimet dhe konkluzionet në Raport janë bazë për ndërmarrjen e aktiviteteve të
mëtejshme për edukimin financiar dhe përfshirjen financiare të NMVM-ve, në përputhje

me Strategjinë kombëtare në këtë fushë, e cila parashikon krijimin e parakushteve për
përmirësimin dhe monitorimin më adekuat të aksesit në financa nga ndërmarrjet e
vogla dhe të mesme dhe grupet e tjera të targetuara. Aktivitetet në këtë sferë duhet të
kontribuojnë në zhvillimin e qëndrueshëm të këtij segmenti dhe të ekonomisë në tërësi.
Në këtë takim u prezantua përvoja në Hungari e aplikimit të Platformës digjitale-
aplikacioni për edukim financiar “Learning-by-doing financial education”, me të cilën
sektori privat dhe civil në vend patën mundësinë të njihen me platformat edukative që
aplikohen në ekonomi të tjera.
Nëpërmjet këtyre takimeve të punës, të cilat mbahen dy herë në vit, zhvillohet një
dialog i rregullt ndërmjet rregullatorëve, subjekteve nga sektori privat dhe civil, të
përfshirë në aktivitetet e edukimit financiar, si dhe shkëmbimi i propozimeve dhe
përvojave për të forcuar përfshirjen financiare dhe mbrojtjen e konsumatorëve në
sistemin financiar, për të zbatuar me sukses Strategjinë për edukim financiar dhe
përfshirje financiare.

26 Maj, 2023

Posted by Tijana Kiselicka

AMS: Numri i ankesave të zgjidhura në favor të të siguruarve është rritur me 37%, më tepër ankohen për kriterin e pagesës dhe vlerën e dëmshpërblimit

Vazhdon të rritet numri i ankesave të paraqitura pranë AMS-së nga persona të
siguruar të pakënaqur, gjë që tregon konkluzionin se siguruesit njohin
angazhimin e menaxhmentit dhe punonjësve të AMS-së në mbrojtjen e të drejtave
të policëmbajtësve. Ashtu siç pritej, më të numërta, në tre muajt e parë të vitit,
janë ankesat e të siguruarve për dëmshpërblim nga auto- përgjegjësia (TPL).
Gjatë kësaj periudhe, vetëm për një nga 16 kompanitë e sigurimeve nuk është
parashtruar ankesë.

Në tre muajt e parë të këtij viti, në adresë të Agjencisë të Mbikëqyrjes së Sigurimeve
(AMS) janë dërguar 71 ankesa nga të siguruar të cilët janë ankuar për shërbimet e
ofruara nga kompanitë e sigurimeve. Numri i ankesave të dorëzuara në këtë periudhë
është rritur me 14,5 për qind krahasuar me tremujorin e parë të vitit 2022.

Nga ankesat e dorëzuara, 5 kanë qenë pa kriter për shqyrtim, ndërsa ankimuesit në 6
raste kanë tërhequr ankesat e tyre.

11 ankesa janë zgjidhur në favor të të siguruarve. 16 kërkesa janë në proces shqyrtimi
dhe 33 ankesa të personave të siguruar janë zgjidhur negativisht.

Ashtu siç pritej, këtë vit numri më i madh i ankesave është në klasën më masive të
sigurimit “Sigurimi i Auto-Përgjegjësisë (TPL)” i cili është i detyrueshëm me ligj. Janë
paraqitur 34 ankesa për dëmet e shkaktuara në aksidente rrugore që mbulohen nga ky
sigurim.

Më të numërta, gjithsej 18, janë ankesat në të cilat i siguruari ankohet për shlyerjen e
dëmeve të shkaktuara nga aksidentet rrugore të zgjidhura në bazë të procesverbalit
policor. Shumica e tyre i referohen vlerës së kompensimit dhe këto ankesa janë zgjidhur
negativisht.
Gjatë kësaj periudhe, numri i ankesave për shlyerjen e dëmeve në bazë të raportit
evropian të kompletuar është ulur. Në tre muajt e parë janë pranuar 13 ankesa për
shlyerjen e dëmeve, që është 32 për qind më pak se periudha e njëjtë e vitit të kaluar.

Për sigurimin e pasurisë janë dorëzuar 9 ankesa, ndërsa 8 për sigurimin shëndetësor
privat dhe sigurimin nga aksidentet.

Ashtu si një vit më parë, sa i përket arsyes për të cilën ankohen të siguruarit, më të
shumta në këtë periudhë janë ankesat që i referohen kriterit të pagesës së dëmeve nga
kompanitë. Për tre muajt e parë janë marrë 33 peticione të tilla dhe kjo është 65% më
shumë se i njëjti tremujor i vitit 2022.

Reduktimi më i ndjeshëm i numrit të ankesave është për procesin në të cilin kompanitë
trajtojnë dëmet e të siguruarve. Nga fillimi i janarit deri në fund të marsit të këtij viti janë
dorëzuar vetëm 5 ankesa të tilla dhe kjo është për 68 për qind krahasuar me të njëjtën
periudhë të vitit të kaluar.
Në tre muajt e parë të këtij viti, 19 të siguruar janë ankuar për shumën e kompensimit të
ofruar nga kompanitë e sigurimit. Në këto raste, AMS-ja nuk ka kompetencë të vendosë

për masën e kompensimit, por përcakton kushtet dhe rrethanat në të cilat është marrë
vendimi për masën e kompensimit të ofruar.

Nga peticionet e dorëzuara, 61 janë dorëzuar nga qytetarë dhe 10 nga persona juridikë.

Në AMS parashtrohet ankesë nëse i siguruari nuk është i kënaqur me përgjigjen që ka
marrë nga shoqëria e sigurimeve për arkëtimin e dëmit ose nuk ka marrë përgjigje
brenda 30 ditësh. AMS-ja nuk shqyrton ankesa anonime ose çështjet për të cilat
zhvillohen procedura gjyqësore apo procedura të tjera.

Agjencia e Mbikëqyrjes së Sigurimeve (AMS) është organ rregullator i pavarur, i cili
rregullon tregun e sigurimeve, kryen mbikëqyrje të aktivitetit të shoqërive të sigurimeve
dhe kujdeset për mbrojtjen e të drejtave të personave të siguruar ose policëmbajtësve
dhe kontribuon në edukimin financiar të popullatës.

19 Maj, 2023

Posted by Tijana Kiselicka

Sigurimi shëndetësor privat vazhdon të jetë sigurimi vullnetar më popullor me rritje të shitjeve prej 63 për qind. Investimet në sigurimin e pasurisë arritën në 10 milionë euro në tre muaj, dhe rritje solide ka në sigurimin e shëndetiti në udhëtim dhe sigurimin kasko të automjeteve

Sigurimi shëndetësor privat vazhdon të jetë sigurimi vullnetar më popullor me rritje të shitjeve prej 63 për qind. Investimet në sigurimin e pasurisë arritën në 10 milionë euro në tre muaj, dhe rritje solide ka në sigurimin e shëndetiti në udhëtim dhe sigurimin kasko të automjeteve.

Investimet në sigurimet jo-jetë arritën në 3 miliardë denarë (48,4 milionë euro) për tre muajt e parë të këtij viti. Qytetarët, kompanitë dhe institucionet në këtë periudhë kanë investuar 19.5 për qind ose 7.9 milionë euro më shumë se në të njëjtën periudhë të vitit 2022. Në tremujorin e parë të këtij viti,sipas të dhënave zyrtare të dorëzuara në Agjencinë e Mbikëqyrjes së Sigurimeve (AMS) nga të 11 shoqëritë e sigurimeve jo-jetë, janë lidhur mbi 369 mijë kontrata sigurimesh, që është 20 për qind më shumë se e njëjta periudhë e vitit të kaluar.

Nga të dhënat që janë publike në https://aso.mk/category/publikaczii/izveshtai-za-rabotata-na-osiguritelnata-industri-a/drushtva-za-osiguruva-e/ shihet se po rriten investimet në të gjitha klasat vullnetare të sigurimeve, si dhe vlera e policave për sigurimin e detyrueshëm të auto-përgjegjësisë.

Klasa me popullaritet më të lartë, respektivisht klasa me rritjen më të shpejtë edhe në këtë periudhë është sigurimi shëndetësor privat (sigurimi suplementar). Për tre muajt e parë të këtij viti janë lidhur mbi 11700 kontrata, që është 50 për qind më shumë se tremujori i parë i një viti më parë. Qytetarët investuan 367,5 milionë denarë (6 milionë euro) në sigurime shëndetësore private për familjet e tyre dhe kompani për punëtorët e tyre. Interesi për investimin në sigurimet shëndetësore private është rritur me 62 për qind krahasuar me tremujorin e parë të një viti më parë.

Rritje prej 10.5 për qind shënoi edhe klasa më e madhe vullnetare – sigurimi i pasurisë. Investimet e përgjithshme të qytetarëve dhe personave juridikë për sigurimin e pasurisë arritën në 612 milionë denarë (10 milionë euro).

Nga klasat e tjera vullnetare, vlen të theksohet se ka një rritje solide në shitjen e policave për sigurimin e mjeteve motorike. Shitja totale e policave të sigurimit ka arritur në 272 milionë denarë (4,4 milionë euro) dhe kjo është 26 për qind ose gati 1 milionë euro më shumë se periudha e njëjtë e vitit të kaluar.

Në tre muajt e parë të këtij viti, qytetarët kanë udhëtuar jashtë vendit dukshëm më shumë se në të njëjtën periudhë të vitit të kaluar. Shitja e sigurimit të shëndetit në udhëtim në këtë periudhë është rritur për 45 për qind në krahasim me vitin e kaluar dhe ka arritur në 44 milionë denarë (713.000 euro). Janë shitur 64 mijë polica sigurimi udhëtimi, që është 44 për qind më shumë se tremujori i parë i vitit të kaluar.

Peshën më të madhe në shitjen totale të sigurimeve jo-jetë këtë vit e ka sigurimi i autopërgjegjësisë, i cili është i detyrueshëm me ligj. Siguruesit kanë investuar 1,18 miliardë denarë (19,2 milionë euro) për tre muaj dhe kjo është 13 për qind më shumë se e njëjta periudhë e vitit 2022.

Agjencia e Mbikëqyrjes së Sigurimeve (AMS) është organ rregullator i pavarur, i cili normativizon tregun e sigurimeve, ushtron mbikëqyrje të aktivitetit të shoqërive të sigurimeve dhe kujdeset për mbrojtjen e të drejtave të personave të siguruar ose policëmbajtësve dhe kontribuon në edukimin financiar të popullatës.

24 Prill, 2023

Posted by Tijana Kiselicka

Komiteti i Sektorit Fintek: Miratohet Strategjia për Rregullatorët e Sektorit Fintek

Në mbledhjen e mbajtur më 19 prill të vitit 2023, Komisioni për mbështetje të zhvillimit të inovacioneve në sistemin financiar në Republikën e Maqedonisë së Veriut (Komiteti për sektorin fintek) miratoi Strategjinë për Rregullatorët për Sektorin Fintek, e cila ka për qëllim të sigurojë kushte për mbështetjen e inovacioneve në fushën e financave, duke pasur parasysh mbrojtjen e konsumatorëve dhe investitorëve dhe stabilitetin e sistemit financiar.

Strategjia për rregullatorët për sektorin fintek trajton aspektet rregullatore që lidhen me transformimin e sistemit financiar të udhëhequr nga sektori fintek. Ai përmban rekomandime për rregullatorët dhe për zbatimin e tyre të suksesshëm është i nevojshëm një qasje e koordinuar e rregullatorëve dhe një mekanizëm i duhur për mbikëqyrjen e zbatimit të rekomandimeve nga Strategjia për rregullatorët për sektorin fintek.

Dokumenti strategjik i miratuar hap rrugën për shfrytëzimin e përfitimeve të zhvillimit të inovacioneve në financa, të cilat janë të shumëfishta. Sipas Raportit të Grupit të Ekspertëve të BE-së për Barrierat Rregullative ndaj Inovacionit Financiar (ROFIEG), zhvillimi i inovacionit në sektorin financiar mund të sjellë çmime më të ulëta për shërbimet financiare, një gamë më të gjerë produktesh dhe shërbimesh, zgjedhje më të madhe për konsumatorët dhe kompanitë, mundësi më të mira për financim, rregullativë më efektive dhe përputhshmëri me praktikat më të mira ndërkombëtare.

Fintek – Strategjia për rregullatorët e sektorit fintek do të kontribuojë në fleksibilitetin dhe hapjen ndaj ndryshimeve në kuadrin rregullator në mënyrë që të inkurajojë konkurrencën në interes të konsumatorëve dhe të rrisë më tej elasticitetin dhe stabilitetin e sistemit financiar. Përdorimi i zgjidhjeve inovative fintek do të çojë në efikasitet më të lartë operacional, menaxhim më të mirë të rrezikut dhe pajtueshmëri më të mirë rregullatore të institucioneve financiare.

Strategjia e miratuar për rregullatorë për sektorin fintek është pjesa e parë e Strategjisë Kombëtare për Sektorin Fintek, e cila u diskutua në seancën e Komisionit për sektorin fintek. Bëhet fjalë për përfundimin e aktiviteteve të ndërmarra nga Banka Popullore në vitet e kaluara të realizuara përmes projekti EFSE të nisur në vitin 2018, që synon të vendosë themelet për transformimin e sistemit financiar në RMv të udhëhequr nga sektori finteK. Në vitin 2019, në Bankën Kombëtare u krijua një grup pune i teknologjisë financiare me ekspertë nga njësi të ndryshme organizative, i cili krijoi Portën e Inovacionit si një platformë për komunikim me komunitetin inovativ të biznesit. Në tetor të vitit 2020, u krye një anketë gjithëpërfshirëse e ekosistemit në të cilin morën pjesë 220 të anketuar nga segmente të ndryshme të ekosistemit, ku 90% e tyre konfirmuan nevojën për transformimin e sistemit financiar në RMV, të udhëhequr nga sektori fintek. Në të njëjtën kohë, Banka Popullore dhe Ministria e Financave u përfshinë në mënyrë aktive në procesin e harmonizimit të rregullores për shërbimet e pagesave dhe sistemet e pagesave, ku gjithashtu promovohen inovacionet teknologjike në fushën e financave.

Me iniciativën e Bankës Popullore dhe me qëllim të krijimit të kushteve për të mbështetur zhvillimin e sektorit fintek, rregullatorët financiarë – Banka Kombëtare, Ministria e Financave, Komisioni i Letrave me Vlerë, Agjencia e Mbikëqyrjes të Financimit Kapital të Sigurimit Pensional dhe Agjencia e Mbikëqyrjes të Sigurimeve, vitin e kaluar kanë lidhur një Memorandum Bashkëpunimi, me të cilin është krijuar një sistem përmes të cilit rregullatorët veprojnë në mënyrë të koordinuar, secili në kompetencën e tij, në lidhje me zbatimin e Strategjisë për rregullatorët e sektorit fintek.

20 Prill, 2023

Posted by Tijana Kiselicka

Komiteti i Stabilitetit Financiar: U miratua Strategjia e Politikës Makroprudenciale, u ruajt stabiliteti financiar

Në mbledhjen e Komitetit të Stabilitet Financiar, u miratua Strategjia e Zbatimit të Politikës
Makroprudenciale në Republikën e Maqedonisë së Veriut, e cila është hartuar nga Banka
Popullore, në konsultë me rregullatorët tjerë financiarë, në pajtim me Ligjin e ri të Stabilitetit
Financiar. Strategjia forcon qasjen e koordinuar të rregullatorëve financiarë për forcimin e
mëtejshëm të stabilitetit financiar. Në komision u vu në dukje përkushtimi i rregullatorëve për
vazhdimin dhe forcimin e aktiviteteve të integrimit europian, dhe në këtë kuadër u theksua
edhe nevoja për të përfunduar procesin e nxjerrjes së disa ligjeve sistematike nga sfera
financiare që do të kontribuojnë në ruajtjen dhe forcimin e mëtejshëm të stabilitetit financiar.
Sistemi financiar në vend është i qëndrueshëm dhe zhvillimet në sistemin bankar në SHBA dhe
Zvicër pothuajse nuk kanë ndikuar në të. Rregullatorët kompetentë mbikëqyrin situatën në
mënyrë të koordinuar dhe janë të gatshëm të veprojnë shpejt, të përshtatin politikat në
pajtueshmëri me zhvillimet, për të ruajtur stabilitetin financiar i cili është prioritet.
Këto janë pjesë e përfundimeve nga mbledhja e sotme e Komisionit të Stabilitet Financiar, të
cilën e kryesoi guvernatorja e Bankës Popullore, Anita Angellovska-Bezhoska, ku mori pjesë
edhe ministri i Financave, Fatmir Besimi, kryetari i Këshillit të ekspertëve të Agjencisë për
Mbikëqyrje të Financimit Kapital të Sigurimit Pensional (MAPAS), Maksud Ali, kryetari i Këshillit
të Ekspertëve të Agjencisë të Mbikëqyrjes së Sigurimeve (ASO) Krste Shajnoski, dhe këshilltari
kryesor ligjor i Komisionit të Letrave me Vlerë, Mate Stojanovski.
Duke iu referuar gjendjes në sektorin bankar, guvernatorja Angellovska-Bezhoska theksoi se
sektori bankar është i shëndetshëm dhe stabil dhe me shkallë të lartë të rezistencës ndaj
goditjeve. Efektet e drejtpërdrejta të zhvillimeve të fundit në tregjet financiare botërore në
sistemin bankar të Maqedonisë janë të kufizuar, duke marrë parasysh zbatimin e modelit të
biznesit tradicional nga bankat, ekspozimin dhe detyrimet e ulëta jashtë vendit, si dhe nivelin e
ulët të investimeve të bankave në letra me vlerë. “Edhe sipas të dhënave më të fundit të datës
31.3.2023, bilancet e bankave tona janë solide, me nivel të lartë kapitali (niveli më i lartë në
dekadën e fundit), likuiditet tradicionalisht solid dhe cilësi solide e portofolit të kredisë me nivel
të ulët të kredive me probleme prej 2, 8%. Masat e miratuara më parë për rritjen e shkallës së
shtresës mbrojtëse kundërciklike të kapitalit në 0,75% kontribuan në forcimin e stabilitetit dhe
elasticitetit të sistemit bankar. Banka Popullore do të vazhdojë të mbikëqyrë me kujdes situatën
dhe të marrë masat e duhura makroprudenciale dhe mikroprudenciale për të forcuar më tej
stabilitetin. Strategjia makroprudenciale është e rëndësishme për forcimin e mëtutjeshëm të
qasjes së koordinuar të rregullatorëve financiarë” – theksoi Angellovska-Bezhoska.
“Ministria e Financave, si institucion përgjegjës për veprimtarinë e shoqërive financiare dhe
lizingut, mbikëqyr vazhdimisht punën në këtë segment. Ligji i Shoqërive Financiare, i cili do të
kontribuojë në mbrojtjen më të madhe të qytetarëve që përdorin shërbime nga shoqëritë
financiare, është në fazën e leximit të dytë në Kuvend, ndaj presim që shumë shpejt të hyjë në
fuqi. Me ligjin e ri do të ulen ndjeshëm tarifat që qytetarët i paguajnë kompanive financiare”,
tha ministri i Financave, Fatmir Besimi.

Kryetari i Këshillit të ekspertëve të Agjencisë për Mbikëqyrje të Financimit Kapital të Sigurimit
Pensional – MAPAS, Maksud Ali, theksoi se MAPAS-i siguron funksionim të vazhdueshëm,
zhvillim dhe përmirësim të segmentit të dytë dhe të tretë, transparencë dhe mbikëqyrje efikase

të segmentit të dytë më të madh në sektorin financiar në Republikën e Maqedonisë së Veriut.
MAPAS-i mbikëqyr me kujdes situatën në sigurimin pensional të financuar nga kapitali dhe
rreziqet e mundshme në shtyllat e dyta dhe të treta në përgjithësi dhe sigurisht me theks të
veçantë situaten globale dhe reagimin e kompanive të pensioneve në drejtim të strategjive dhe
taktikave të investimit me qëllim arritjen e kthimit më të lartë, vetëm për të mirën e anëtarëve
të fondeve pensionale.
Maksud Aliu theksoi se fondet pensionale minimalisht i kanë ndjerë zhvillimet e fundit në
sektorin bankar dhe tregjet në SHBA dhe Zvicër përmes uljes globale të vlerës së aksioneve nga
sektori financiar, sepse mjetet e fondeve pensionale nuk janë të ndara drejtpërdrejt në Bankën
e Silikon Vallej, Signiçr Benk Kredit Suis (Silicon Valley, Signihrbanki Credit Suisse).
“Sektori i sigurimeve në Maqedoni nuk është drejtpërdrejt i ekspozuar ndaj rreziqeve që janë
shfaqur në kornizat globale. Investimet totale në instrumente financiare jashtë vendit janë të
parëndësishme, duke përfaqësuar vetëm 0,1% të totalit të aktiveve të sektorit të sigurimeve.
Lëvizjet e mundshme negative në stabilitetin e sektorit të sigurimeve nga ndryshimet në vlerën
e këtyre investimeve nuk janë përcaktuarPjesa më e madhe e totalit të obligacioneve dhe
aktiveve të shoqërive të sigurimit rrjedh nga kontratat e sigurimit të lidhura me klientët vendas
(persona juridikë dhe fizikë). Asetet e përgjithshme të sektorit të sigurimeve në fund të vitit
2022 arrijnë në 30,4 miliardë denarë. Investimet janë kryesisht në obligacione shtetërore dhe
depozita në bankat vendaseKapitali i kompanive të sigurimit buron nga instrumentet financiare
të cilësisë më të lartë, që është tregues i besueshmërisë dhe stabilitetit të kompanive të
sigurimit dhe aftësisë së tyre për t'iu përgjigjur ngjarjeve dhe obligimeve të paparashikuara
gjatë punës”, tha Kërste Shajnoski, kryetari i Këshillit të Ekspertëve të Agjencisë të Mbikëqyrjes
së Sigurimeve (ASO).
Këshilltari kryesor ligjor i Komisionit të Letrave me Vlerë, Mate Stojanovski, vuri në dukje se
megjithëse investimet e fondeve të hapura të investimeve në SHBA arrijnë në 14% të totalit të
investimeve në letra me vlerë, nuk janë regjistruar vendosje të rrezikshme që mund të kenë
ndikim negativ në industrinë e fondeve, gjë që përjashton mundësinë e ndonjë efekti në gjithë
sistemin financiar. Megjithatë, nevoja për mbikëqyrje vigjilente të zhvillimeve ekziston dhe për
këtë qëllim Strategjia për Zbatimin e Politikës Makroprudenciale në Republikën e Maqedonisë së
Veriut, e miratuar në Republikën e Maqedonisë, e cila është bazë e mirë për qasje të koordinuar
të rregullatorëve ndaj do të shërbejë për ruajtjen dhe ushqyerjen e stabilitetit financiar në
raport me tregjet.
Me Strategjinë e Zbatimit të Politikës Makroprudenciale në Republikën e Maqedonisë së Veriut,
e miratuar në bazë të Ligjit të Stabilitet Financiar, përcakton kornizën për zbatimin operativ të
politikës makroprudenciale, e cila në radhë të parë ndikon në sistemin financiar dhe stabilitetin
e tij. Më konkretisht, Strategjia përcakton qëllimet e politikës makroprudenciale, përcaktohen
aktivitetet për mbikëqyrjen dhe vlerësimin e rrezikut sistemik, treguesit e rreziqeve sistemike,
instrumentet makroprudenciale dhe ndërmarrjen e masave makroprudenciale. Në Strategji,
vëmendje e veçantë i është kushtuar transparencës në punën e rregullatorëve financiarë dhe
Komitetit të Stabilitetit Financiar, si dhe bashkëpunimit ndërmjet autoriteteve kompetente dhe
koordinimit ndërmjet politikës makroprudenciale dhe politikave të tjera, si politika monetare,
politika mikroprudenciale, politika fiskale etj. politikat përkatëse. Komiteti i Stabilitetit Financiar
kujdeset për zbatimin e strategjisë makroprudenciale dhe çdo rregullator mund të organizojë

zbatimin e politikës makroprudenciale brenda juridiksionit të tij dhe ta përshtatë atë me
specifikat e segmentit përkatës të sistemit financiar.
Gjatë përgatitjes së Strategjisë, u ndoqën rekomandimet e Bordit Europian për Rreziqet
Sistemik, si dhe udhëzimet e FMN-së për politikën makroprudenciale dhe karakteristikat e
sistemit financiar vendas.

6 Prill, 2023

Posted by Tijana Kiselicka

Mbi 305.000 qytetarë kanë sigurim jete, kanë investuar 37 milionë euro

Investimet në sigurimet e jetës u rritën me 14 për qind në vitin 2022, ndërsa pjesëmarrjen më të madhe në to e kanë investimet në sigurimet e jetës me komponent kursimin, me vlerë 20.1 milionë euro. Po ashtu janë rritur edhe pagesat totale të siguruesve ndaj të siguruarve, me 18.5 për qind, duke arritur në 14.5 milionë euro dhe përfshijnë: mbijetimin, përfundimin e sigurimit ose vdekjen e të siguruarit. Pesë kompanitë e sigurimit të jetës janë të kapitalizuara në mënyrë solide dhe vitin e kaluar e përfunduan me një total asetesh prej 187 milionë eurosh.

Investimet në sigurimin e jetës e kanë tejkaluar shifrën prej 2,27 miliardë denarësh (37 milionë euro).Sipas të dhënave zyrtare të dorëzuara nga pesë kompanitë e sigurimit të jetës pranë Agjencisë së Mbikëqyrjes së Sigurimeve (AMS), ky segment i tregut të sigurimeve u rrit me 14 për qind krahasuar me vitin e kaluar, vitin 2021.

Në fund të vitit 2022, në vendin tonë, 305,322 persona kishin sigurime jete, që është një rritje prej gati 45,000 personash ose 17 për qind më shumë krahasuar me një vit më parë. Në të njëjtën periudhë, numri i kontratave aktive ka kaluar shifrën 171,000 dhe është rritur me 7 për qind.

Investimet në sigurime me komponent kursimi kanë peshën më të madhe në sigurimin total të jetës. Ky produkt i mundëson të siguruarit të marrë fondet e investuara të rritura me interes pas skadimit të kontratës së sigurimit. Pagesat e të siguruarve që kanë këtë lloj sigurimi investohen në depozita bankare në obligacione shtetërore ose instrumente të tjera financiare pa rrezik. Në total, në vitin 2022 qytetarët kanë investuar 1,236 miliardë denarë (20,1 milionë euro) në këtë lloj sigurimi.

Të dhënat zyrtare të kompanive të sigurimit të jetës tregojnë se rritja më e madhe në shitje është sigurimi i jetës që nuk ka komponent kursimi. Me të, në rast vdekjeje, për kohëzgjatjen e kontratës, shuma e sigurimit i paguhet një familjari ose një përfituesi tjetër të sigurimit. Por nëse rreziku nuk ndodh deri në skadimin e kontratës së sigurimit, të gjitha fondet e investuara mbahen nga shoqëria e sigurimit që ka marrë përsipër rrezikun për të paguar fondet në rast vdekjeje të të siguruarit.

Investimet në këtë sigurim vitin e kaluar arritën në 547 milionë denarë (8,9 milionë euro) dhe kjo është 56 për qind më shumë se vitin paraprak. Numri i personave që kanë këtë sigurim i ka kaluar 243 mijë, që është 22 për qind më shumë krahasuar me vitin 2021.

Një nga dy arsyet kryesore për rritjen e shitjeve për sigurimin e rrezikut është se ky produkt është i lidhur me kreditë bankare të policëmbajtësve

Katalizatori tjetër për rritjen e numrit të personave të siguruar që kanë sigurime të jetës është masa, për të cilën AMS-ja u ka vënë në dukej kompanive të sigurimit jo-jetë, se ata nuk mund të marrin përsipër rrezikun e vdekjes për shkak të sëmundjes, në kuadër të fushës së ofertës së sigurimit nga pasojat e një aksidenti (aksidenti).

Sigurimi, në të cilin rreziku i investimit të fondeve merret përsipër nga i siguruari është produkti më i ri i sigurimit nga gama e sigurimeve të jetës në tregun tonë. Ky produkt njihet gjerësisht si sigurim “junit linkd”. Në këtë sigurim, një pjesë e konsiderueshme e parave investohen në fonde investimi, të zgjedhura nga të siguruarit, çmimet e tregut të të cilëve varen nga lëvizjet e tregjeve rajonale dhe botërore të kapitalit. Në vitin 2022, mbi 13.600 të siguruar, kanë investuar në këtë produkt një shumë prej 494 milionë denarësh (8 milionë eurosh).

Sigurimi i jetës shitet nga pesë kompani sigurimesh. Në shitjen e policave vitin e kaluar “Koacia Osiguruvnje” ka pjesëmarrje me 31,7 për qind, “Grave” me 22,1 për qind, “Viner Life” me 17,6 për qind, “Triglav Osiguruvanje – Jetë” me 16,1 për qind dhe “Unika Lajf” me 12,5 për qind.

Shoqëritë e sigurimeve të jetës në vitin 2022 kanë paguar gjithsej 705,2 milionë denarë (11,5 milionë euro) për të siguruarit, respektivisht 18,5 për qind më shumë mjete se sa vitin paraprak. Fondet paguhen për shkak të vdekjes së personit të siguruar, mbijetesës ose zgjidhjes të kontratës së sigurimim me komponent kursimin.

Pesë shoqëritë e sigurimit të jetës kanë një ndikim të fortë në ruajtjen e stabilitetit financiar të tregut të sigurimeve. Pasuria e përgjithshme e këtyre shoqërive në fund të vitit të kaluar arriti në 11,5 miliardë denarë (187 milionë euro), që paraqet 38 për qind nga totoali i aseteve të 16 kompanive të sigurimit.

AMS-ja, në kuadër të kompetencave të saj, kujdeset të sigurojë rakordimin e politikave të afariste për vlerësimin e detyrimeve, si dhe llojet e investimeve dhe vlerësimin e aktiveve të shoqërive të sigurimeve. Shoqëritë e sigurimeve në vazhdimësi respektojnë këto kërkesa ligjore.

Fondet nga provigjonet teknike dhe nga kapitali i shoqërive të sigurimeve të jetës, investohen në investime të sigurta, me rrezik shumë të ulët të humbjeve dhe me kthime solide të fondeve.

Shoqëritë e sigurimeve të jetës janë të kapitalizuara në mënyrë solide, fondet kapitale janë nga kategoritë më cilësore të burimeve bazë të kapitalit, duke u mundësuar atyre mbrojtje të mirë nga pasiguritë dhe rreziqet e papritura për vazhdimësinë e biznesit.

Agjencia e Mbikëqyrjes së Sigurimeve (AMS) është organ rregullator i pavarur, i cili rregullon tregun e sigurimeve, kryen mbikëqyrje të aktivitetit të shoqërive të sigurimeve dhe kujdeset për mbrojtjen e të drejtave të personave të siguruar ose policëmbajtësve dhe kontribuon në edukimin financiar të popullatës.

24 Mars, 2023

Posted by Tijana Kiselicka

Sigurimi i jetës “JUNIT LINKD”

Me rastin e Javës Globale të Parasë dhe rritjen e edukimit financiar dhe informimit, AMS-ja përgatiti broshurën Sigurimi i jetës Junit Linkd

Sigurimi i jetës “JUNIT LINKD”

Please wait while flipbook is loading. For more related info, FAQs and issues please refer to DearFlip WordPress Flipbook Plugin Help documentation.

20 Mars, 2023

Posted by Tijana Kiselicka

Fillon Java Globale e Parasë 2023: Planifikoni paratë tuaja, ndërtoni të ardhmen tuaj!

Rregullatorët financiarë, në bashkëpunim me shoqatat dhe institucionet nga sektori privat dhe civil që
janë aktivë në fushën e edukimit financiar, shënojnë për të njëmbëdhjetin vit radhazi Javën Globale të
Parasë, e cila këtë vit do të mbahet nga data 20 deri më 26 mars të vitit 2023.
Tema e këtij viti "Planifikoni paratë tuaja, ndërtoni të ardhmen tuaj" (Plan your money, plant your
future) fokusohet në qëndrueshmërinë dhe rritjen e ndërgjegjësimit për implikimet e sjelljes individuale
financiare jo vetëm në të ardhmen financiare, por edhe në mjedisin e jetesës dhe në shoqëri.
Pjesëmarrësit e Javës Globale të Parasë mund të marrin pjesë në aktivitete mbi këtë temë që do të
nxjerrin në pah rëndësinë e vendimeve financiare për qëndrueshmërinë sociale, ekonomike dhe
financiare. Kjo temë inkurajon të rinjtë që të kenë një pikëpamje afatgjatë të vendimeve të tyre
financiare dhe të marrin në konsideratë ndikimin në mjedis dhe shoqëri.
Java Globale e Parasë këtë vit do të zhvillohen kryesisht përmes leksioneve elektronike dhe postimeve të
materialeve edukative në faqet e internetit të institucioneve si dhe në rrjetet sociale. Leksionet
edukative virtuale do të jenë të destinuara për nxënësit e shkollave fillore dhe të mesme në vendin tonë,
si dhe studentët në fakultete, në tema nga fushat që mbulojnë institucionet në veçanti, të cilat lidhen
me funksionimin e sistemit financiar.
Në shkallë botërore, Java Globale e Parave shënohet që nga viti 2012, me ndërprerje të vetme në vitin
2020 për shkak të pandemisë dhe organizohet nga Organizata e Bashkëpunimit dhe Zhvillimit Ekonomik
(OECD). Kjo iniciativë globale, e cila deri më tani është festuar në më shumë se 176 vende të botës, në të
cilën janë përfshirë 53 milionë fëmijë dhe të rritur,
rrit ndërgjegjësimin tek të rinjtë për edukimin financiar dhe rrit njohuritë e tyre për paratë, kursimet,
punësimin dhe sipërmarrjen. Çdo vit, të rinjtë diskutojnë, lexojnë dhe mësojnë rreth sistemeve
ekonomike dhe financiare përmes një sërë aktivitetesh të kryera nga institucionet qeveritare, financiare
dhe arsimore.
Urdhëroni, vizitoni faqet tonë të internetit https://edukacija.aso.mk/, www.aso.mk, për t’u informuar.
Inkuadrohuni dhe zgjeroni njohuritë tuaja në fushën e sigurimeve.
Më tepër informacione për Javën Globale të Parasë do të gjeni në linkun http://globalmoneyweek.org/

16 Mars, 2023

Posted by Tijana Kiselicka

Investimet në sigurimet jo-jetë tejkaluan vlerën prej 10 miliardë denarësh, shitja e policave u rrit për 16%.

Policëmbajtësit dhe kompanitë e sigurimeve vitin e kaluar kanë lidhur mbi 1,71 miliona kontrata sigurimi në vlerë prej mbi 10,5 miliardë denarësh. Më i popullarizuari në mesin e të gjitha sigurimeve jo-jetë mbetet sigurimi shëndetësor privat, i cili ka pasur rritjen më të lartë të shitjeve për tre vjet me radhë. Nga të gjitha klasat vullnetare, pjesa më e madhe ende investohet në sigurimin e pronës. Sigurimi i detyrueshëm i auto-përgjegjësisë ka pasur peshën më të madhe në totalin e shitjeve edhe vitin e kaluar. Nga të 11 kompanitë e sigurimeve jo-jetë, dhjetë kompani shënuan rritje të të ardhurave nga shitja e policave të sigurimit vitin e kaluar.

Vlera e investimeve në të gjitha klasat e sigurimeve jo-jetë në vitin 2022 tejkaloi 10,5 miliardë denarë (171 milionë euro). Tregu i sigurimeve vitin e kaluar u rrit me 9,2 për qind, pra me 14,3 milionë euro krahasuar me vitin 2021, sipas të dhënave të dorëzuara nga shoqëritë e sigurimeve jo-jetë në Agjencinë e Mbikëqyrjes së Sigurimeve (AMS).

Të 11 kompanitë e sigurimit jo-jetë kanë lidhur mbi 1.71 milionë kontrata sigurimi vitin e kaluar, dhe ky është një rezultat 16 për qind më i mirë se viti i kaluar, viti 2021.

Vitin e kaluar në klasën më të madhe vullnetare – sigurimin e pronës janë investuar gjithsej 2,1 miliardë denarë (34,3 milionë euro). Janë lidhur më shumë se 145 mijë kontrata për sigurimin e pronës dhe shitja e policave për këtë klasë ka shënuar një rënie të lehtë prej 2.7 për qind.

Rritja më e madhe e investimeve është në sigurimet suplementare shëndetësore (shëndetësia private). Kjo mbetet klasa më e njohur e sigurimit vullnetar me rritjen më të lartë të shitjeve për të tretin vit radhazi. Vitin e kaluar shitja është rritur për 68 për qind, këtë lloj sigurimi e kanë shitur dhjetë kompani të sigurimeve, ndërsa nga shitja e kontratave të sigurimit shëndetësor janë arkëtuar 679,6 milionë denarë (11 milionë euro).

Rritje të ndjeshme vitin e kaluar kanë shënuar edhe investimet në sigurimin gjithëpërfshirës të automjeteve. Vlera e përgjithshme e investimeve në këtë klasë u rrit për 12 për qind dhe arriti në 994 milionë denarë (16,2 milionë euro).

Qytetarët vitin e kaluar kanë investuar 229,3 milionë denarë (3,7 milionë euro) në sigurimin e shëndetit në udhëtim (asisitencë turistike për udhëtim jashtë vendit). Vitin e kaluar shitja e këtij produkti është rritur me 55 për qind krahasuar me një vit më parë.

Klasa më e madhe e sigurimeve vitin e kaluar mbetet sigurimi i përgjegjësisë automobilistike. Për sigurimin e detyrueshëm të auto-përgjegjësisë janë lidhur 665.000 kontrata në vlerë prej 3,83 miliardë denarësh (62,3 milionë euro). Për udhëtime jashtë vendit, siguruesit kanë lëshuar mbi 235.000 kartona jeshile për të cilat të siguruarit kanë paguar 1,15 miliardë denarë (18,7 milionë euro). Të siguruarit vitin e kaluar kanë investuar 129,5 milionë denarë (2,1 milionë euro) në sigurime kufitare.

Në shitjen e përgjithshme të policave të sigurimit vitin e kaluar, “Triglav Osiguruvaje ” ka marrë pjesë me 14.4 për qind, “Unika” me 10.9 për qind, “Eurolink” me 10.7 për qind, “Sava Osiguruvanje” me 10.2 për qind dhe ADOR “Maqedonia VIG” me 9.5 për qind. Pasuar nga “Viener VIG” me 9,3 për qind, “Euroins Osiguruvanje” me 9,2 për qind dhe “Kroacia Osiguruvanje – Jo-Jetë” me 9 për qind, “Osiguritelna Polisa” me 6,8 për qind, “Halk Osiguruvanje” me 6,6 për qind dhe “Grave jo-Jetë” me 3.4 për qind.

Për sa i përket performancës së shoqërive të sigurimit jo-jetë, bazuar në raportet e tyre të pa audituara, përfitueshmëria është përmirësuar ndjeshëm në vitin 2022 krahasuar me vitin 2021. Dhjetë nga gjithsej 11 kompani e mbyllën vitin me fitim (para tatimit). Rreth tetë kompani që kanë punuar me fitim vitin e kaluar kanë një rezultat financiar më të mirë krahasuar me vitin 2021.

Më shumë hollësi në linkun e mëposhtëm https://aso.mk/category/publikaczii/izveshtai-za-rabotata-na-osiguritelnata-industri-a/drushtva-za-osiguruva-e/

14 Mars, 2023

Posted by Tijana Kiselicka

KONKURS PËR ÇMIMIN VJETOR PËR STUDIUESIT E RINJ PËR PUNIM MË TË MIRË NË FUSHËN E MENAXHIMIT TË RREZIKUT DHE TË SIGURIMEVE

Me qëllim për të stimuluar zhvillimin e mendimit shkencor dhe përgatitjen e kërkimeve studimore në
fushën e menaxhimit të rrezikut dhe të sigurimit në Republikën e Maqedonisë së Veriut, si dhe afirmimin
e profesionistëve të rinj, Agjencia e Mbikëqyrjes të Sigurimeve do të ndajë çmimin vjetor për vitin 2023
për punim studimor në fushën e menaxhimit të rrezikut dhe të sigurimit në Republikën e Maqedonisë së
Veriut.
Çmimi vjetor i Agjencisë të Mbikëqyrjes së Sigurimeve është në vlerë prej 80.000 denarësh.
Në punimin studimor është i patjetërsueshëm shqyrtimi i ekonomisë së Republikës së Maqedonisë së
Veriut me temë adukuate. Punimi studimor nuk duhet të tejkalojë 15.000 fjalë (pa abstraktin,
bibliografinë dhe anekset) si dhe është rekomanduese që të ketë strukturë standarde të punimit
studimor, e cila si bazë i përmban pjesët e mëposhtme:

 Abstraktin;
 Shqyrtimin e literaturës së konsultuar moderne, të huaj dhe vendase, shkencore dhe
eksperte nga fusha e cila hulumtohet;
 Përshkrimin e metodologjisë kërkimore- shkencore të përdorur në punim;
 Analizë;
 Perceptime përmbyllëse;
 Bibliografia.

Të drejtë për të marrë pjesë në konkurs kanë shtetasit e Republikës së Maqedonisë së Veriut deri në
moshën tridhjetë e pesë vjeçare, respektivisht deri në ditën e dhënies së çmimit më 01.11.2023,
pjesëmarrësit nuk duhet të kenë mbushur moshën tridhjetë e gjashtë vjeç. Pjesëmarrësit që kanë fituar
titullin Doktor i Shkencave deri në ditën e dorëzimit të punimit nuk kanë të drejtë të marrin pjesë në
konkurs.

Punimet studimore dorëzohen në gjuhën maqedonase, shqipe ose në gjuhën angleze

Më shumë (linku)