Denoncimi i mbrojtur në pikpamje të Ligjit për Mbrojtjen e Denoncuesve/Sinjalizuesve përkufizohet si një raport i cili, në përputhje me këtë ligj, përcjell një dyshim ose informacion një krim apo veprim tjetër i paligjshëm ose i palejueshëm është kryer, po kryhet ose ka të ngjarë të kryhet, me të cilin dëmtohet ose kërcënohet interesi publik.
Interesi publik përkufizohet si mbrojtja e lirive dhe të drejtave themelore të njeriut dhe qytetarit të njohura me të drejtën ndërkombëtare dhe të përcaktuara me Kushtetutën e Republikës së Maqedonisë, parandalimi i rreziqeve për shëndetin, mbrojtjen dhe sigurinë, mbrojtjen e mjedisit dhe natyrës, mbrojtjen e lirisë së pronës dhe tregut dhe sipërmarrjes, sundimit të ligjit dhe parandalimit të krimit dhe korrupsionit.
Denoncimi i mbrojtur
Denoncimi i mbrojtur bëhet si raportim i brendshëm i mbrojtur, raportim/denoncim i jashtëm i mbrojtur ose raportim publik i mbrojtur, në përputhje me nenet 4, 5 dhe 6 të Ligjit për mbrojtjen e sinjalizuesve, me qëllim të mirë dhe me dyshime të arsyeshëm për vërtetësinë e informacionit në përmbajtjen e raportit në momentin e raportimit.
Denoncuesi bën një raportim të brendshëm të mbrojtur në institucion, pra për personin juridik, ku ka dyshime ose dijeni se është kryer, po kryhet ose do të kryhet një vepër penale, ose sjellje të tjera të paligjshme ose të palejueshme që dëmton ose kërcënon interesin publik. Aplikanti mund të raportojë edhe jashtë institucionit, përkatësisht për personin juridik për të cilin është bërë denoncimi, dhe në të njëjtën kohë ky denoncim mund të konsiderohet si raportim/denoncim i jashtëm i mbrojtur, por vetëm në kushtet e përcaktuara me ligj.
Institucionet përgjegjëse për raportimin/denoncimin e jashtëm janë:
Ministria e Punëve të Brendshme,
Komisioni Shtetëror për Parandalimin e Korrupsionit,
Avokati i Popullit dhe
Prokuroria Publike.
Sinjalizuesi nuk është i detyruar ta vërtetojë qëllimin e mirë dhe vërtetësinë e raportit.
Denoncuesit i sigurohet mbrojtje në përputhje me ligjin dhe i garantohet anonimiteti dhe konfidencialiteti në masën dhe deri në momentin që ai e kërkon. E drejta e anonimitetit mund të kufizohet me vendim gjykate, për të cilin sinjalizuesi njoftohet menjëherë.
Kategoritë e personave që mund të quhen si sinjalizues
Kategoritë e personave që mund të paraqiten si sinjalizues janë: personi që ka një marrëdhënie pune me kohëzgjatje definitive ose të caktuar në institucion, pra personi juridik për të cilin raporton; kandidat për punësim, kandidat për vullnetar apo praktikant në institucion, pra personin juridik për të cilin aplikon; një person që është ose ka qenë vullnetar ose praktikant në institucion, pra në personin juridik për të cilin raporton; personi i cili në çfarëdo baze është punësuar ose është marrë për të ushtruar aktivitet nga institucioni, përkatësisht personi juridik për të cilin raporton; personi i cili në çfarëdo baze është në marrëdhënie pune ose ka qenë në marrëdhënie pune ose në një marrëdhënie tjetër bashkëpunimi me institucionin, përkatësisht personin juridik për të cilin raporton; personi që përdor ose ka përdorur shërbime në institucionin, pra personin juridik në sektorin publik dhe privat për të cilin raporton.
Personi i autorizuar për pranimin e denoncimeve nga sinjalizuesit
Ratka Celakovski
Tel: (02) 3245 060
e-mail: ukazuvaci@aso.mk
- Ligji për Sinjalizuesit
- Rregullore per denoncim t ë brendshëm të mbrojtur
- Rregullore per denoncim t ë jashtëm të mbrojtur