Tijana Kiselicka

Në vitin 2023, pronarët e automjeteve investuan 87 milionë euro në sigurimin e detyrueshëm të përgjegjësisë automobilistike (TPL). Në totalin e investimeve, kartoni jeshil merr pjesë me 21 milionë euro. Të gjitha çmimet për sigurimin e detyrueshëm automobilistik rregullohen nga shteti. AMS-ja, Ministria e Financave dhe industria e sigurimeve janë duke punuar në përgatitjet për procesin e liberalizimit të çmimeve, i cili është një nga kushtet në negociatat për anëtarësim në BE.

Në vitin 2023, qytetarët, kompanitë dhe institucionet kanë siguruar më shumë se 697.700 automjete (mjete pasagjerësh dhe mjete mallrash, autobusë, motoçikleta, traktorë, rimorkio dhe mjete speciale). Numri total i automjeteve për të cilët pronarët kanë blerë policat e sigurimit të detyrueshëm të përgjegjësisë automobilistike në vitin 2023 është rritur me 5 për qind krahasuar me vitin 2022, sipas të dhënave paraprake të dorëzuara në Agjencinë e Mbikëqyrjes së Sigurimeve (AMS) nga Byroja Kombëtare e Sigurimeve (BKS).

Sipas të dhënave të dorëzuara në AMS, çdo automjet i tretë i siguruar ka pasur edhe karton jeshil për udhëtim jashtë vendit. Gjatë vitit 2023, të 11 kompanitë e sigurimeve kanë lëshuar 260 815 kartona jeshilë – sigurim i nevojshme dhe i detyrueshme për drejtimin e automjeteve jashtë vendit. Numri i kartonëve jeshilë të lëshuara vitin e kaluar u rrit me gati 20,000, pra 8 për qind më shumë se në vitin 2022. ) Në karton jeshil, në vitin 2023, të siguruarit kanë investuar 1,3 miliardë denarë (21,16 milionë euro).

Kartoni jeshil është një sigurim që shërben për të dëmshpërbyler apo kompensuar palët e treta në rast aksidenti automobilistik apo aksidenti jashtë vendit. Një veçori specifike që e dallon kartonin jeshil nga të gjitha sigurimet e tjera është se në disa vedne nuk ka një shumë maksimale të përcaktuar nëse në aksident ka viktima në njerëz. Në të tilla raste shoqëria e sigurimeve që ka lëshuar kartonin jeshil do të paguajë vlerën pa kufizime. 

Të dhënat e marra nga BKS-ja tregojnë se qytetarët, kompanitë dhe institucionet vitin e kaluar kanë blerë gjithsej 958.528 polica sigurimi automjetesh brenda dhe jashtë vendit. Në vitin 2023, 5,33 miliardë denarë (86,75 milionë euro) janë investuar në sigurimin e detyrueshëm të autopërgjegjësisë (për drejtimin e automjetit  brenda dhe jashtë vendit).

Numri i policave të lëshuara për sigurimin e detyrueshëm të automjeteve për në vend dhe jashtë vendit, vitin e kaluar, krahasuar me vitin 2022 është rritur për 6 për qind, ndërsa vlera totale e tyre është më e lartë për 6.5 për qind, sipas të dhënave të BKS-së.

BKS-ja ka kompetenca ligjore për të kryer detyrat e parashikuara nga marrëveshjet ndërkombëtare për sigurimin e pronarëve dhe përdoruesve të mjeteve motorike nga përgjegjësia në trafik. BKS-ja përfaqëson të gjitha kompanitë maqedonase të sigurimeve jo-jetë në organizatat dhe institucionet ndërkombëtare të sigurimeve.

Në Maqedoni, sigurimi i detyrueshëm ligjor i auto-përgjegjësisë  dhe kartoni jeshil kanë çmime të normativizuara të cilat i përcakton dhe i kontrollon Qeveria përmes komisionit kompetent profesional.

Në vitin 2023, “Makedonija Osiguruvanje” ka marrë pjesë me 4,8 për qind, “Kroacija Osiguruvanje – Jo-Jetë” me 9,9 për qind, “Unika” me 14,6 për qind, “Triglav Osiguruvanje” me 8,8 për qind dhe “Sava Osiguruvanje” me 9 për qind. Nga shitja totale e këtij sigurimi të detyrueshëm, “Viener VIG” zë 13,4 për qind, “Eurolink” 8,4 për qind, “Grave” 8,8 për qind, “Halk Osiguruvanje” merr pjesë me 6,4 për qind dhe “Osiguritelna Polica” me 9,5 për qind.

Me iniciativën e rregullatorit të tregut të sigurimeve AMS, të gjitha shoqëritë e sigurimeve dhe më shumë se gjysma e të gjitha shoqërive të brokerimit të sigurimeve u bashkuan duke krijuar një platformë për edukimin financiar në sigurime. Qëllimi është që qytetarët të marrin informacion të plotë, të qartë për kushtet dhe çmimet e sigurimit, si dhe për të drejtat dhe detyrimet që rrjedhin nga kontratat e sigurimit, përmes aktiviteteve të bashkë-koordinuara.

Të 17 shoqëritë e sigurimeve, Byroja Kombëtare e Sigurimeve dhe 25 shoqëri të tjera të brokerimit në sigurime me iniciativën e Agjencisë së Mbikëqyrjes së Sigurimeve (AMS) bashkojnë forcat dhe bashkërendojnë aktivitetet për rritjen e nivelit të edukimit financiar në sigurime. Për këtë qëllim, këto 42 kompani nga industria e sigurimeve dhe rregullatori i tregut të sigurimeve AMS-ja kanë lidhur një memorandum bashkëpunimi që synon aktivitete të përbashkëta dhe të koordinuara në këtë fushë.

Të gjithë anëtarët e platformës për edukim financiar në sigurime deklaruan se me nënshkrimin e memorandumit do të inkurajojnë, zhvillojnë dhe zbatojnë në mënyrë aktive aktivitete që përmes edukimit financiar do të avancojnë mbrojtjen e të drejtave të të siguruarve. Të gjitha masat dhe aktivitetet e parashikuara në memorandum synojnë zhvillimin e mëtejshëm të tregut të sigurimeve dhe do të kontribuojnë në rritjen e nivelit të përfshirjes financiare të popullsisë.

Secila prej këtyre 43 kompanive (shoqëritë e sigurimeve dhe shoqëritë e brokerimit në sigurime) do të sjellin një plan aktivitetesh për rritjen e edukimit financiar të popullatës në fushën e sigurimeve. Më pas, në bazë të këtyre planeve, të gjitha kompanitë do të përcaktojnë aktivitete të përbashkëta me të cilat, përmes promovimit të koordinuar të edukimit financiar, do të ndërgjegjësojnë publikun për rëndësinë e sigurimeve.

Një nga qëllimet më të rëndësishme që duhet të arrihet me këtë bashkëpunim është që të mundësohet që sa më shumë qytetarë të marrin informacion të plotë, të qartë dhe të krahasueshëm për kushtet e sigurimit dhe çmimet e policave. Në të njëjtën kohë, për të rritur ndërgjegjësimin për të drejtat e tyre që rrjedhin nga kontratat e sigurimit.

Ndër të tjera, ky bashkëpunim ndërmjet kompanive dhe AMS-së synon të afirmojë dhe mbështesë qasjen e ndërmjetësimit, pra mundësinë e zgjidhjes jashtëgjyqësore të mosmarrëveshjeve.

Kompanitë deklaruan se ofrojnë mbështetje për stimulimin e inovacioneve financiare për zhvillimin e tregut të sigurimeve dhe do të marrin pjesë aktive në krijimin e një platforme për krahasimin e produkteve të sigurimit.

Ky aktivitet është pjesë e përpjekjeve të vazhdueshme të AMS-së në kuadër të strategjisë kombëtare për edukimin financiar dhe përfshirjen financiare, e cila është pjesë e angazhimit të të gjithë rregullatorëve financiarë për përmirësimin e situatës në sektorin financiar në vend.

Në muajin nëntor, dëmi më i madh me vlerë prej 900 mijë eurosh është paguar për sigurim pasurie. Rreth 54% e numrit të dëmeve të paguara janë për rimbursimin e shpenzimeve mjekësore të mbuluara nga sigurimet shëndetësore private. Në nëntor, kompanitë e sigurimeve jo-jetë kanë paguar 2.8 milionë euro më shumë për dëmet e mbuluara nga sigurimet në krahasim me vlerën e pagesave në tetor të këtij viti.

Qytetarët, shoqëritë dhe institucionet, në nëntor të këtij viti arkëtuan 550 milionë denarë (9 milionë euro) për dëmet e mbuluara nga sigurimet jo-jetë. Krahasuar me muajin tetor, vlera e dëmeve të paguara të mbuluara nga sigurimet jo-jetë është rritur me 45 për qind, tregon krahasimi i të dhënave paraprake të dorëzuara në Agjencinë e Mbikëqyrjes së Sigurimeve (AMS) nga të gjitha shoqëritë e sigurimit.

Krahasuar me të njëjtin muaj të vitit të kaluar, vlera e dëmeve të paguara është rritur me 10 për qind, ndërsa më shumë detaje gjeni në linkun e mëposhtëm

https://aso.mk/sq/category/reporte/raporte-nga-industrija-e-sigurimeve/insurance-companies/

Nga të gjitha sigurimet vullnetare, peshën më të madhe në pagesat e muajit nëntor e kanë dëmet  nga sigurimi i pasurisë apo sigurimi i pronës. Kompanitë e sigurimeve kanë paguar 132,3 milionë denarë (2,15 milionë euro) dhe janë paguar gjithsej 710 dëme. Më e madhja prej tyre kap vlerën prej 56 milionë denarësh (900.000 euro) të cilat një kompani e sigurimeve i ka paguar si kompensim për zjarrin në ndërtesën e një shoqërie.

Për automjetet me sigurim kasko, ​​kompanitë e sigurimeve në muajin nëntor kanë paguar 790 dëme me vlerë të përgjithshme prej 72,3 milionë denarësh (1,17 milionë eurosh). Kjo është 28 për qind më shumë fonde të paguara për dëmet në atë klasë sigurimi krahasuar me të njëjtin muaj të vitit të kaluar.

Kompanitë e sigurimit kanë paguar numrin më të madh të dëmeve në bazë të sigurimit shëndetësor privat. Në nëntor janë paguar 6773 dëme për sigurime shëndetësore, që është 54 për qind e të gjitha dëmeve të paguara në atë muaj. Në muajin nëntor janë paguar 66,6 milionë denarë (1,08 milionë euro) për mbulimin e shpenzimeve publike dhe kjo është për 29 për qind më shumë pagesa se në muajin e njëjtë të vitit paraprak.

Kurse tek kategoria më e madhe – sigurimi nga autopërgjegjësia, i cili është i obligueshëm me ligj, në muajin nëntor janë paguar 225,8 milionë denarë (3,67 milionë euro). Në këtë muaj, të 11 kompanitë e sigurimit të dëmeve kanë servisuar dhe likuiduar 2845 kërkesa për dëmshpërblime të mbuluara nga sigurimet.

Në strukturën e totalit të dëmeve të paguara në muajin nëntor, “Kroacia Osiguruvanje- jo-jetë” merr pjesë me 16,8 për qind, “Eurolink” me 9 për qind, “Euroins Osiguruvanje” me 6,6 për qind, “Grave jo-jetë” me 5,7 për qind dhe “Makedonia Osiguruvanje VIG” me 11 për qind. Pjesëmarrja e “Sava Osiguruvanje” në pagesën totale për muajin nëntor është 10 për qind, e “Triglav Osiguruvanje” është 8,9 për qind dhe e “Unika” është 9,7 për qind. “Viener – VIG” merr pjesë me 11,4 për qind, “Osiguritelna Polisa” me 4,9 për qind dhe “Halk Osiguruvanje” me 6%.

Nga fillimi i janarit deri në fund të nëntorit të këtij viti, të 11 kompanitë e sigurimeve jo-jetë, për të siguruarit kanë paguar 3,9 miliardë denarë (63,5 milionë euro).

Agjencia e Mbikëqyrjes së Sigurimeve (AMS) është organ rregullator i pavarur, i cili rregullon tregun e sigurimeve, kryen mbikëqyrje të aktivitetit të shoqërive të sigurimeve  dhe kujdeset për mbrojtjen e të drejtave të personave të siguruar ose policëmbajtësve dhe kontribuon në edukimin financiar dhe përfshirjen financiare të popullatës.